Arkadaşlar öncelikle şunu bilmekte büyük fayda var. Gürültü (Noise) her ISO değerinde aynı miktarda oluşur. Yani ISO 6400'de ne kadar noise varsa, ISO 200'de de o kadar noise vardır. Ancak biz bunu iso değerine göre görürürüz veya göremeyiz.
Noise dediğimiz şey, radyodaki gürültünün görünür versiyonudur. Radyo belirli sabit bir ses şiddetinde yayın yapar. Biz ise sesi açtıkça (Sesi yükselttikçe) arkadan bir tıslama duyarız, işte bu gürültüdür. O gürültü her zaman oradadır, biz sesi açtıkça duyar hale geliriz.
ISO'yu yükseltmek de, radyoda sesi açmanın aynısıdır. Sensörün elektrik devreleri ısınır ve bir kirlenme yaratır. Bu kirlenme her daim sabittir. Diyelim ki 9 piksellik bir sensörümüz var. 9 piksel dediğimiz şey, Işık algılama yeteneğine sahip 9 photosite hücresidir.
Sensörümüzdeki bu 9 hücreyi 20 litrelik su kovalarına benzetirsek,(Işık da bizim suyumuz olsun) her kovanın dibi her daim 1 litre kir (noise) ile doludur. Suyu bunun üzerine ilave ederiz. Eğer bir kova tam dolarsa (20lt) o beyaz, hiç dolmazsa siyah piksel verecektir.
Peki ISO nerede devreye giriyor? Diyelim ki ışığımız yetersiz ve kovamız 20 litre değil de 10 litre doldu. Biz ISO'yu bir stop arttırdığımızda senöre diyoruz ki; "Artık senin beyaz noktan 20 litre değil, 10 litre. 10 litre dolu olan her pikseli beyaz kabul edeceksin."
Durum böyle olunca; sensör 10 lt'yi beyaz kabul ediyor ve daha aydınlık fotoğraf elde ediyoruz. Peki ya noise ne oluyor? Çok susuz kalsanız, 1 litresi pislik olan 20 litrelik kovadan mı içersiniz? 10 litrelik kovadan mi?
Bu nedenle ISO'su yükseltilmiş fotoğraf daha kirli gözüküyor.
"O zaman yüksek pozlayalım. daha çok ışık olursa daha az gürültğü gözükecektir" noktasına gelirsek. ISO'yu kullanmadan yüksek pozlarsanız bu çıkarım mümkün. Ancak bu defa tonlarınız kayacak ve açık tonları patlatma riski ile karşı karşıya kalacaksınız. Fotoğrafta patlamayı gidermek, karanlığı aydınlatmak kadar kolay değil. Kovayı taşırdınız mı geri dönüşü yok.
"Peki o zaman düşük iso'da karanlık çekelim, sonra işlerken aydınlatalım." Zaten ISO'yu yükseltirken kamera da öyle yapıyor. Siz ISO 200'de çektiniz diyelim, gölgeleri aydınlattığınızda aslında gölge alanların ISO'sunu yükseltiyorsunuz. Bu defa aydınlık alanlar ISO 200, gölge alanlar ISO 800 oluyor.
En doğrusu ne? Doğru pozlamak. Doğru işlemek. Doğru şekilde gürültüyü gidermeyi öğrenmek. Doğru pozlamanın en önemli adımı histogram. Onun da bilimini yapmak zorunda değilsiniz; grafiğin sağ ve sol duvarına dayanmalar veya dikmeler olmadığı sürece sorun yok. Histogramın bilimi daha çok fotoğraf işlerken önemli.
Biraz karışık anlattım ama bir yazı tahtasında çizerek anlatmayı yeğlerdim. Mevcut imkanlarla bu kadar. Affola..