https://ilkelifoto.wordpress.com/2017/06/04/marmariste-yildiz-pozlama/
Olympus Live Composite ile Marmaris’ te Yıldız Pozlama. (Yıldız İzi – Star Trail)
Yıldız fotoğraflarını iki başlık altında toparlayabiliriz. Biri Samanyolu (Milky way) diğeri Yıldız izi (Star Trail)
Yıldız pozlama hep denemek istediğim bir teknikti. Ancak hızla artan ışık kirliliğinden ötürü çocukluğumuzda çok rahat görebildiğimiz yıldızları artık göremiyor ve uzun süredir hayalini kurduğum tekniği gerçekleştiremiyordum. Sonra imdadıma Olympus yetişti. Bugün ışık kirliliği dahi olsa, havada yıldızları görebiliyorsanız “yıldız izi” fotoğraflarını nasıl çekebilirsiniz bundan bahsedeceğim.
***
Aynasız makineye sahip olmanın verdiği özgürlük ile makinemi istediğim yere götürebiliyordum. İki günlük Marmaris İçmeler tatilimin birinci gecesinde, gökyüzünde parlayan yıldızları görünce yatmadan aklımda bu fikir canlandı. Makinem gibi yine hep yanımda olan mini tripodumu kurdum ve yıldız izi çekimine başladım.
***
Olympus live comp destekleyen gövdeye sahipseniz bu iş çok ama çok kolay. Olympus etrafta aydınlık alanlar dahi olsa, istediğiniz kadar uzun pozlama yapabileceğimiz bir özellikle donatılmış. İsmi Live Composite (live comp) ya da Türkçe karşılığı ile karma çekim.
Olympus gövde yoksa üzülmeyin belki yazının sonlarına doğru bir tane almaya karar verirsiniz?
Neler gerekiyor?
Uzun pozlama yapabileceğimiz D-slr ya da Aynasız sistem gövde.
Elinizdeki en geniş açı ve en geniş diyaflaramlı objektif.
Rüzgardan titreşimden etkilenmeyen bir tripod
Güvenlikli, mümkünse zifiri karanlık bir bölge.
Yıldız İzi Nasıl Kaydedilir?
Amacımız yıldız izi yaratmak ise, bu teknik ile ilgili farklı yöntemler mevcut.
Tek seferde yıldız izi.
Makine M modda (manuel) ISO 100 olarak ayarlanır. Objektifinizin izin verdiği en açık diyafram seçilir. Örneğin f.2,8 gibi açık bir değere getirilir. Gökyüzünü pozlarken ortalama 20 saniyeden sonra yıldızlar iz bırakmaya başlar. Bunun için uzun süre pozlama yapabileceğimiz makinenizin de bulunan bulb modunda 10 – 15 – 20 – 30 dakika gibi süreler denenir.
Ancak bizi bekleyen bir kaç sıkıntı var.
Birincisi kesinlikle zirifi karanlık bulmalısınız. Çünkü en ufak ışık kaynağı dakikalarca pozlandığında ışık patlaması yaratacaktır.
Türkiye’ de ışık kirliliğinde en az etkilenen yerleri aşağıdaki linklerden görebilirsiniz.
Uzun pozlamada iso yüksek olsun olmasın sensör ısınır ve birbiriyle etkileşen pixseller gren (kumlanma) oluşturmaya başlar. Greni minimuma indirmek için makineden gren azaltma aktif edilmelidir. Ancak gren azaltma açıksa çekim süresi kadar makine gren azaltma işlemi yapar. Bu hem zaman, hem de pil yetersizliği yaratabilir.
Daha uzun yıldız izleri için birden fazla çekim yapılıp birleştirilebilir. Ancak sensör ısınmasına karşı çoğu makinelerin max 30 dakika bulb moduna izin verdiği düşünüldüğünde bunun makineye etkisi ne olur kestirmek zor.
Birçok çekim ile yıldız izi.
Birçok çekimden kastım onlarca belki de yüzlerce 20sn 30sn gibi çekimler yapıp harici programlar ile bu çekimleri birleştirmek olabilir.
Bunun için iso 800-1600 aralığında, diyafram f. 5,6 – f.8 gibi kısılarak denemeler yapılabilir. En güzel sonuçta çekime başlanır.
Uzun zorlu bir süreçtir. Hafıza kartında yer sorunu olmaması için önlem alınmalıdır.
Yıldız izi çekiminde beklenirse aralarda boşluklar kalabilir.
Time Lapse ile
Makineniz Time Lapse video destekliyor ise bu yöntem de denenebilir. Birçok çekim ile ortaya bir video çıkar, makinenizden bu çekimleri saklanmasını isterseniz sonunda hem bir dizi fotoğraf hem hızlı bir film ortaya çıkar.
Dikkat: Hafıza kartınız yeterince büyük olmalı.
Ancak yine izleri birleştirmek için harici bir yazılıma ihtiyacımız var.
Live Comp ( Live Composite ) Karma Çekim ile Yıldız Pozlama
Yazdık yazdık kuyruğuna geldik. Olympus gövdeye öyle bir özellik koymuş ki kullanmamak olmaz.
Özetlersem Makine sizin seçtiğiniz 1/2 saniye ile 60 saniye aralıklarla siz durdurana kadar çekim yapıyor, bunları kendisi birleştiriyor ve canlı canlı eklenen ışık değişimlerini ekrandan size gösteriyor.
Sadece ışık değişimlerini kaydettiği için kareye giren aydınlık alanlar ilk fotoğraftaki kadar parlak kalıyor ve asla ışık patlaması olmuyor.
Menü içinde Live Composite nerede?
Bunun için makineyi M (manuel) moda alıyoruz. Pozlama süresini arttırma başlıyoruz. 1/30sn, 1sn, …. 30sn, bulb ,live time ve en son karşımıza “live comp” geliyor.
Çekim Başlasın.
Kullandığım ekipmanlar.
*Olympus M10 Mark II
*Olympus M. Zuiko 12-50mm
*Manfrotto Pixi Evo
Objektiften manuel odaklama ile net çıkmasının istediğim yeri belirledim. Makine sağ olsun ” zorlanma ayarı” adlı özellik ile manuel odaklamada neresinin net olduğunu kırmızı noktacıklar ile gösteriyor. Bu ayrı bir yazı konusu. Sonraya bırakalım.
Ben ilk denememde 13mm ve 20 saniye belirledim.
İso 1600
f.6.3 tü.
İlk çıkan görüntü hoşuma gidince çekime devam ettim. Koyulukların böylesine bol olduğu bir çekimde işlemek kolay olsun diye raw+jpeg çektim.
Live Composite Nasıl Kullanılır?
Karma çekime hazırlanmak için bir kez deklanşöre basıyoruz, belirlenen süre boyunca makine pozlama yapıyor. Ekranda “karma çekime hazır” uyarısı geliyor. Deklanşöre bir kez daha bastığımızda makine belirlenen süre kadar pozlama yapıyor ve sonunda ekranda görüntü beliriyor. Ve siz hangi süreyi belirlediyseniz o sürelerin katlarında ekranda yıldızların hareketi ile izler eklenmeye başlıyor.
…
Artık ekranda 1 saat 10 dakika olduğunu görüyordum, uykuya yenik düşüp ,yarın daha özenli ve daha uzununu çekerim diyerek çekimi sonlandırdım.
Yukarıda makinenin jpeg çıktısını görüyorsunuz. Sağ üst köşede pembemsi alan ay dedeye yakın bölge Ay’ ı kadrajın dışına da alsam ilk çekimde yine ışığı kadraja girdi. Daha sola kayma şansım yoktu ancak 5 dakika sonra başlasam ya da açıyı daraltsam kadraja girmeyecekti.
Aşağıda ise kadrajda gereksiz yer işgal eden balkon korkulukları ve binadan ayırmak, birazda ton vermek amacıyla işlediğim fotoğrafın son halini görüyorsunuz.
Tatilimin ikinci gününde daha kusursuz bir çekim yapacaktım ama beni bir sürpriz bekliyordu. Hava muhalefeti. Gökyüzünde bulutlar yıldızları görmeme izin vermiyordu.
Böylesine büyük hayal kırıklığından sonra bende gece kulübünün ışığını çekeyim bari dedim ve bu amaçla 2 x 20sn lik live comp örneği yarattım.
Evet sevgili arkadaşlar bugün size Yıldız izi ve Live composite özelliğini anlatmaya çalıştım. Live Comp modunu yıldırım yakalamak, ışık ile yazı yazmak amaçlı da kullanabilirsiniz. Hayal gücünün sınırı yok.